Osiąganie sukcesów wychowawczych w naszych czasach nie wymaga rewolucji programowej. Ponadczasowość założeń harcerstwa sprawia, że nie wymagają one uaktualniania.
Niezbędne jest ciągłe rozpoznawanie aktualnych potrzeb naszych wychowanków, tak aby program był potrzebny, atrakcyjny i skuteczny.
Program ZHP, czyli to, czym zajmują się gromady i drużyny, zaraz obok metody harcerskiej stanowi o harcerskości ruchu. Atutem programu ZHP jest różnorodność podejmowanych działań. Jednakże, aby móc mówić to tym, że program jest harcerski musi zmierzać on do realizacji Misji ZHP i w konsekwencji do kształtowania młodych ludzi na wzór wskazany w Podstawach Wychowawczych ZHP.
Aby to osiągnąć, harcerski program powinien być:
- aktualny – nie powinien rekonstruować historii, lecz ją tworzyć,
- atrakcyjny dla młodych ludzi – czyli odpowiadający na ich potrzeby, a nie ulegający przelotnym modom,
- społecznie użyteczny – zaangażowany w życie swojej małej i dużej społeczności, a nie skupiony tylko na sprawach gromady/drużyny,
- przemyślany i zaplanowany – powinien przynosić pozytywne zmiany, a nie być zbiorem przypadkowych działań; stawiane cele powinny być wychowawcze.
Wszystko to powinno być bezwarunkowo podparte:
- nieustannym powierzaniem odpowiedzialności, funkcji i zadań – samodzielnie i w małej grupie;
- stawianiem wyzwań – zuchowa dzielność, harcerskie i starszoharcerskie harce oraz wędrownicze wyczyny – samodzielnie i w małych grupach;
- działaniem na wszystkich płaszczyznach – realizując zadania w każdym z wyznaczonych kierunków, należy pamiętać o tym, by rozwijały pod każdym względem – duchowym, emocjonalnym, fizycznym, intelektualnym i społecznym zgodnie z systemem wartości zawartym w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim. Żadna płaszczyzna wychowania nie może być w harcerstwie celem samym w sobie.